กระท่อม ป.ล. ได้ถือกำเนิดขึ้นมาจากความใจดี ใจกว้าง และให้โอกาสของครูมาลัย ที่ได้อนุญาตให้คนที่รู้จักได้เข้ามาอยู่ในบ้าน 32 ป.ล. หลังนี้ เพื่อเข้ามาเรียนหนังสือต่อที่กรุงเทพฯ หรือเข้ามาอาศัยอยู่ในการทำงาน โดยส่วนใหญ่เป็นลูกหลานของคนที่อาจจะรู้จัก และไม่รู้จัก แต่ได้เข้ามาฝากฝังเด็ก ๆ ลูกหลาน จากปากต่อปาก จากรุ่นสู่รุ่น ทำให้ยังมีผู้ปกครองมาฝากฝังครูมาลัยตลอดมา รวมทั้งพื้นฐานความเป็น “ครู” และอุปนิสัย ทำให้คนเหล่านั้นมีความไว้เนื้อเชื่อใจของครูมาลัยว่าสามารถเป็นผู้ปกครองที่ดีของเด็ก ๆ ได้
ในสมัยก่อน การจะเอาลูกหลานมาฝากเรียนหนังสือในกรุงเทพฯ เป็นเรื่องที่ต้องพิจารณาจากผู้ปกครองว่าสามารถไว้วางใจได้มากแค่ไหน บางคนที่มีความกตัญญูกตเวที รู้ซึ้งบุญคุณ ทำให้เขาเหล่านั้นได้ก้าวไปสู่จุดสูงสุดของอาชีพการงาน ด้วยสำนึกว่าถ้าไม่มีครูมาลัยในวันนั้น ก็ไม่มีเขาที่จะยืนอยู่สูงสุดของสายอาชีพแต่ละคนในวันนี้
การที่เด็ก ๆ เข้ามาอยู่ในบ้าน ป.ล. หลังนี้ มีแต่ครูมาลัย และคู่ชีวิต – คุณสงวน ชูพินิจ ที่ช่วยกันอุปถัมภ์ค้ำจุน ดูแลทุกอย่างตั้งแต่การไปฝากโรงเรียน ค่าใช้จ่ายประจำวันให้กับเด็ก ๆ เปรียบเป็นต้นไม้ใหญ่ที่ให้ร่มเงาพักอาศัย จนเขาเหล่านั้นสามารถดำเนินชีวิตในโลกนี้ต่อไปได้
เรื่องราวต่อไปนี้เป็นการเล่าเรื่องจากเขาเหล่านั้นที่ได้รับความเมตตาจากครอบครัว ครูมาลัย และคุณสงวน ชูพินิจ เกิดเป็นตำนาน “บ้าน 32 ป.ล.”
สวัสดิ์ โชติพานิช อดีตประธานศาลฎีกา คณะกรรมการการเลือกตั้ง (ก.ก.ต.) ปลัดกระทรวงยุติธรรม ฯลฯ ได้เขียนเล่าเรื่องราวความทรงจำในบ้านแห่งนี้
มนุชญ์ วัฒนโกเมร อดีตรองปลัดกระทรวงมหาดไทย และทายาทของนักเขียน น.ประภาสถิตย์ ผู้มีความผูกพันกับบ้าน 32 ป.ล. แห่งนี้
อดุล จันทรศักดิ์ ศิลปินแห่งชาติ ตุลาการหัวหน้าศาลปกครองกลาง และเพื่อนสนิท โสมนัส ทายาทคนหนึ่งของครูมาลัย
รศ. ดร.ธิดา (พรหมมาณพ) บุญธรรม อุปนายกสมาคมครูภาษาฝรั่งเศสแห่งประเทศไทย อดีตอาจารย์ฝรั่งเศส คณะศิลปะศาสตร์ ธรรมศาสตร์ ผู้เป็นทายาทเพื่อนสนิทของคุณสงวน
คุณ (หญิง) ระกา นาคะชาต ข้าหลวงผู้ใหญ่ และพระพี่เลี้ยง พระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา
วีระ ลำไยทอง อดีตรองผู้ว่าราชการจังหวัดนราธิวาส และอดีตรองผู้ว่าราชการจังหวัดสตูล และเป็นเพื่อนจากคณะรัฐศาสตร์ กับกิตติ ทายาทคนที่สองของครูมาลัย
บัณฑิต ชุ่มนิกาย อดีตผู้อำนวยการฝ่ายบำรุงรักษาโยธา การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย และเป็นเพื่อนกับกิตติ ทายาทคนที่สองของครูมาลัย
